นวรัตน์ดอทคอม

"นิโรธเป็นของดับเพราะรู้เท่าแล้ว จิตไม่เกิดยินดี ยินร้าย ดับไปเช่นนี้ ชื่อว่านิโรธ"

ท่านทรงกลด : การปฏิบัติที่จะไปถึงนิโรธคือการดับทุกข์ได้นั้น จะต้องเจริญ สติจนเกิดสติอัตโนมัติรู้เท่าทันอารมณ์ทั้งปวง คําว่ารู้เท่าหมายถึงอารมณ์ใดๆ เกิดก็รู้เท่า คือรู้เท่ากันเสมอกัน เช่นอารมณ์มาร้อยก็รู้ร้อย อารมณ์มาห้าสิบก็รู้ ห้าสิบ เมื่อรู้เท่าอยู่อย่างนี้ อารมณ์ไม่ว่าดีหรือร้ายก็เข้าไม่ถึงจิต เพราะมีสติ คอยกางกั้นอารมณ์หรือนิวรณ์ทั้งปวงดังกล่าว จิตก็ไม่อาจจะส่งออกนอกไปยึด ฉวยปรุงแต่งเต้นไปตามอารมณ์ต่างๆ เรียกว่า "จิตวางเฉยต่ออารมณ์ทั้งปวง" อารมณ์ก็สักแต่อารมณ์ อารมณ์ยินดีเกิด เมื่อรู้เท่าก็ดับไปทันที อารมณ์ยินร้าย เกิด เมื่อรู้เท่าก็ดับไปทันที เรียกว่า อารมณ์มาไม่ถึงจิต

จิตก็ไม่พลอยยินดีไปตามอารมณ์ยินดี และไม่พลอยยินร้ายไปตามอารมณ์ ยินร้าย นี่แหละ หลวงปู่มั่นจึงเรียกว่าจิตไม่เกิดยินดียินร้าย ที่จิตของปุถุชนมัน เกิดยินดียินร้าย ก็ใช่ใดอื่น เพราะไม่รู้เท่าทันในอารมณ์ทั้งปวง หลงส่งจิตเข้า ไปยึดแล้วปรุงแต่งอารมณ์ขึ้น คําว่าปรุงแต่งอารมณ์กับจิตเกิดอารมณ์ยินดี ยินร้ายที่หลวงปู่มั่นบอก ก็คืออันเดียวกัน ส่วนจิตของผู้ที่มีสติรู้เท่า อารมณ์ก็ ทําอะไรจิตไม่ได้ จิตไม่พลอยเต้นตามอารมณ์ไปด้วย เมื่ออารมณ์ทําอะไรจิต ไม่ได้ จิตนั้นก็สงบจากทุกข์จากสุข เรียกว่าจิตนิโรธ นิโรธคือการดับสนิท อะไร ดับ ก็อารมณ์ต่างๆ ที่จิตเคยหลงเข้าไปพัวพัน เมื่อรู้เท่าทันมันก็ดับ ส่วนข้างใน จิตนี้ เมื่ออารมณ์มาไม่ถึง จึงเรียกว่าอารมณ์มันดับ มันไม่มีอารมณ์หลงเหลือ อยู่ อารมณ์ทั้งปวงที่จิตยึดไว้คือตัวทุกข์ เมื่ออารมณ์ขาดจากจิต เพราะมีสติ รู้เท่าอยู่ ทุกข์ก็ดับสนิทจากจิต จิตไม่ได้ดับ แต่ทุกข์ดับ

คําว่านิโรธคือการดับสนิทแห่งทุกข์ พระพุทธเจ้าก็ดี พระอรหันต์ทั้งหลาย มี หลวงปู่มั่น เป็นต้น ไม่เคยบอกว่าจิตดับสนิท ไม่เคยสอนว่านิโรธคือการดับสนิทแห่งจิต แต่นิโรธคือการดับสนิทแห่งทุกข์ทั้งปวงต่างหาก ว่าโดยย่อ จิตที่ พ้นไปจากอารมณ์ทั้งปวงนั่นแหละ คือนิโรธ คือการดับสนิทแห่งทุกข์ทั้งปวง ตอบโดยย่อเท่านี้ล่ะ

ขอขอบคุณที่มา:หนังสือ "โอวาทธรรมหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต" บันทึกโดย หลวงปู่หลุย จันทสาโร







#จงมีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง
"..ผู้ใดมาถือพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ เป็นสรณะที่พึ่งแล้ว ผู้นั้นย่อมชนะได้ซึ่งความร้อน สรณะทั้ง ๓ คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ มิได้เสื่อมสูญอันตรธานไหน ยังปรากฏอยู่แก่ผู้ปฏิบัติ เข้าถึงอยู่เสมอ ผู้ใดมายึดถือเป็นที่พึ่งของตนแล้ว ผู้นั้นจะอยู่กลางป่า หรือเรือนว่างก็ตาม สรณะทั้ง ๓ จริงๆ แล้ว จะแคล้วคลาดจากภัยทั้งหลาย อันก่อให้เกิดความเดือดร้อนได้แน่นอนทีเดียว.."

ภูริทตฺตธมฺโมวาท
พระครูวินัยธร (หลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต) วัดป่าสุทธาวาส อ.เมือง จ.สกลนคร
(พ.ศ.๒๔๑๓-๒๔๙๒)







"..ธาตุมนุษย์เป็นธาตุตายตัว ไม่เป็นอื่นเหมือน นาค เทวดาทั้งหลายที่เปลี่ยนเป็นอื่นได้ มนุษย์ มีนิสัยภาวนาให้สำเร็จง่ายกว่าภพอื่น อคฺคํ ฐานํ มนุสฺเสสุ มคฺคํ สตฺต วิสุทฺธิยา มนุษย์มีปัญญาเฉียบแหลมคม คอยประดิษฐ์ กุศล อกุศล สำเร็จอกุศล...มหาอเวจีเป็นที่สุด ฝ่ายกุศล มีพระนิพพานให้สำเร็จได้ ภพอื่นไม่เลิศเหมือนมนุษย์ เพราะมีธาตุที่บกพร่อง ไม่เฉียบขาดเหมือนมนุษย์ ไม่มีปัญญากว้างขวางพิสดารเหมือนมนุษย์ มนุษย์ธาตุพอหยุดทุกอย่าง สวรรค์ไม่พอ อบายภูมิธาตุไม่พอ มนุษย์มีทุกข์ สมุทัย...ฝ่ายชั่ว ฝ่ายดี...กุศลมรรคแปด นิโรธ รวมเป็น ๔ อย่าง มนุษย์จึงทำอะไรสำเร็จ ดังนี้ ไม่อาภัพเหมือนภพอื่น.."

ภูริทตฺโตธมฺโมวาท
พระครูวินัยธร (หลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต) วัดป่าสุทธาวาส อ.เมือง จ. สกลนคร
บันทึกธรรมโดยหลวงปู่หลุย จันทสาโร