วิรตีเจตสิก

[รสมน]

เรื่องวิรตีเจตสิก เกิดได้กับมหากุศล ๘ และโลกุตตรจิต ๘ ดวง

หรือ ๔๐ ดวงเท่านั้น มหากุศลจิตบางดวงก็ไม่มีวิรตีเจตสิกเกิดร่วมด้วย

วิรตีเจตสิกดวงหนึ่งดวงใดจะเกิดกับมหากุศลจิตที่กำลังวิรัติทุจริตประเภท

หนึ่งประเภทใดในขณะนั้นเท่านั้น วิรตีเจตสิกทั้ง ๓ ดวงจะเกิดขึ้นพร้อมกันใน

มหากุศลจิตไม่ได้เลย แต่ขณะที่โลกุตตรจิตเกิดขึ้นนั้น วิรตีเจตสิกทั้ง ๓ ดวง

เกิดขึ้นพร้อมกัน โดยทำกิจวิรัติทุจริตเป็นสมุจเฉทตามขั้นของโลกุตตรจิตนั้นๆ

โลกุตตรจิต ๘ ดวง หรือ ๔๐ ดวง ต้องมีวิรตีเจตสิกทั้ง ๓ ดวงเกิดร่วมด้วย

วิรตีเจตสิกไม่เกิดกับมหากิริยาจิต เพราะเมื่อพระอรหันต์ดับกิเลสทุกประเภท

เป็นสมุจเฉทแล้ว วิรตีเจตสิกไม่เกิดขึ้นวิรัติทุจริตใดๆ เลย
วิรตีเจตสิกไม่เกิดกับมหาวิบากจิต เพราะมหาวิบากต่างกับรูปาวจรวิบาก

อรูปาวจรวิบาก โลกุตตรวิบาก คือ รูปาวจรกุศลเป็นกัมมปัจจัยให้เกิดผลเป็น

รูปาวจรวิบากซึ่งไม่ต่างจากรูปาวจรกุศลนั้นๆ อุปมาเหมือนตัวกับเงา รูปาวจร-

กุศลมีเจตสิกอะไรเกิดร่วมด้วยเท่าใด รูปาวจรวิบากก็มีเจตสิกนั้นๆ เกิดร่วมด้วย

เท่านั้น รูปาวจรกุศลมีอารมณ์อะไร รูปาวจรวิบากก็มีอารมณ์นั้น อรูปาวจรกุศล

และอรูปาวจรวิบาก โลกุตตรกุศลและโลกุตตรวิบากก็โดยนัยเดียวกัน แต่มหา

กุศลหาเป็นเช่นนั้นไม่ วิรตีเจตสิกเกิดกับมหากุศลจิตเฉพาะในขณะที่วิรัติทุจริต

แต่มหาวิบากซึ่งเป็นผลของมหากุศลนั้น ไม่มีวิรตีเจตสิกและอัปปมัญญาเจตสิก

เกิดร่วมด้วย เพราะมหาวิบากไม่ได้ทำกิจวิรัติทุจริตเช่นมหากุศล
วิรตีเจตสิกไม่เกิดกับรูปาวจรจิตและอรูปาวจรจิต เพราะขณะที่เป็นมหัคค-

ตจิตนั้น ไม่มีการกระทำใดๆ ทางกายวาจาที่วิรตีเจตสิกจะต้องเกิดขึ้นวิรัติทุจริต

ทางกายหรือทางวาจาเลย

ผู้ที่จะละกามราคะได้ต้องบรรลุเป็นพระอนาคามี ส่วนปุถุชนเริ่มต้นด้วยการตั้งใจฟัง
สนใจ ใส่ใจ พิจารณาธรรมที่ได้ยินได้ฟัง ที่สำคัญคือความเข้าใจว่าทุกสิ่งทุกอย่างเป็น
ธรรมที่ไม่ใช่เรา ไม่ว่าจะเป็นกุศลหรืออกุศล หรือขณะนี้แข็งมีจริง ก็เป็นธรรมอย่างหนึ่ง

ต้องทราบว่า

ปัญญา รู้ลักษณะ ของสภาพธรรม

ที่กำลังปรากฏในขณะนี้.

.
.
.

พระผู้มีพระภาค ทรงแสดงว่า

ธรรมทั้งหลาย เป็นอนัตตา ไม่ใช่ตัวตน สัตว์ บุคคล.

.
.
.

กำลังเห็น เดี๋ยวนี้ ต้องไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน

แต่เป็นจิตประเภทหนึ่ง ซึ่งเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

.
.
.

ชีวิตของแต่ละคน

ก็ดำรงอยู่ เพียงชั่วขณะจิตหนึ่งๆ เท่านั้น.

.
.
.

ปัญญารู้อะไร.?

เมื่อปัญญา เป็น สภาพธรรม ที่รู้ถูกต้อง

.
.
.

ปัญญา เริ่มจาก ความเข้าใจถูก

ในลักษณะของสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏ ขณะนี้

ตามปกติ ตามตามความเป็นจริง.

.
.
.

ปัญญา ไม่ใช่รู้อื่น

แต่รู้สภาพธรรมที่มีจริงๆ ในชีวิตประจำวัน

ทุกขณะ ตั้งแต่ตื่นจนหลับ

ไม่ว่าจะเป็นเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้สิ่งที่กระทบสัทผัส

และ คิดนึก เรื่องราวต่างๆ.

.
.
.

ลักษณะของสภาพธรรม ขณะนี้ มีจริงๆ

และเป็นอนัตตา

เป็น ลักษณะของ จิต เจตสิก รูป.

.
.
.

ค่อยๆระลึก ค่อยๆศึกษา ค่อยๆพิจารณา ค่อยๆเข้าใจ

เพิ่มขึ้น ทีละเล็ก ทีละน้อย

เพราะว่า การอบรมเจริญปัญญา นั้น

เป็นจิรกาลภาวนา

ต้องอบรมไปเรื่อยๆ จนกว่า ปัญญาจะสมบูรณ์

ซึ่งต้องอาศัยกาลเวลา ที่นานมาก.

.
.
.

จิต เกิดดับสลับกัน อย่างรวดเร็วมาก

ปัญญา จึงต้องรู้ลักษณะ ของสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏ ขณะนี้

ตามปกติ ตามความเป็นจริง

ต้องทราบว่า ขณะนี้ เป็นธรรมะ ทั้งหมด

ไม่มีตัวตน เป็นแต่เพียงธาตุ

เป็นแต่เพียงสภาพธรรม ที่เกิด แล้วก็ดับ.

.
.
.

เพราะฉะนั้น ปัญญา ที่เป็นโลกียะ นั้น ประจักษ์ ความจริง ของโลก

คือ สภาพธรรม ที่เกิดขึ้น ในขณะนี้

แล้วดับไป ในขณะนี้.

.
.
.

นั่นคือ ปัญญา ในพระพุทธศาสนา

ซึ่งต้องเริ่มจาก ปัญญาขั้นฟัง คือ การฟังพระธรรม

ที่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า

ทรงแสดงไว้โดยละเอียด ตลอด ๔๕ พรรษา

พระองค์ทรงแสดงธรรม

ก็เพื่อที่จะให้ พุทธบริษัท ได้ฟังพระธรรม

ที่พระองค์ทรงตรัสรู้.



เอาบุญมาฝากวันนี้ได้ถวายสังฆทาน และตั้งใจว่าจะสวดมนต์ เดินจงกรม เจริญวิปัสสนา กำหนดอิริยาบทย่อย ให้ธรรมะเป็นทานขอให้อนุโมทนาด้วย

[อู๊ด อู๊ด]

สาธุ...