รูปธรรม นามธรรม

[รสมน]

หลวงปู่มั่น ท่านยังได้เทศน์สอนหลวงปู่ขาวต่อไปอีกว่า

"พระพุทธเจ้าที่ว่าทรงเป็นศาสดาสอนโลกนั้น มิได้เป็นศาสดาเพียงเวลาแสดงธรรมให้พุทธบริษัทฟังเท่านั้น แตทรงเป็นศาสดาของโลกทุกอริยาบถ

ทรงสีหไสยาสน์ คือ
นอนตะแคงข้างขวาก็ดี
ประทับนั่งก็ดี
ประทับยืนก็ดี
เสด็จไปในที่ต่างๆก็ดี
แม้ที่สุดเสด็จภายในวัดก็ดี
ล้วนเป็นศาสดาประจำพระอาการอยู่ทุกๆอริยาบถ พระองค์ไม่ทรงทำให้ผิดพลาดจากความเป็นศาสดาเลย

ผู้มีสติปัญญาชอบวินิจฉัยไตร่ตรองอยู่แล้ว ย่อมยึดเป็นคติตัวอย่างเครื่องพร่ำสอนตน ได้ทุกๆพระอาการที่ทรงเคลื่อนไหว"









โอวาทธรรมพระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

อย่าทำบุญอย่างเดียว ต้องรักษาศีลด้วย รักษาได้มากน้อยเท่าไรก็รักษาไป แล้วก็ต้องภาวนาด้วย ไหว้พระสวดมนต์ นั่งสมาธิ เจริญวิปัสสนา ก็ทำไปตามกำลังของเราเท่าที่จะทำได้ เพราะบุญวาสนาของแต่ละคนต่างกัน มีมากน้อยต่างกัน บางคนก็เข้าถึงขั้นวิปัสสนาได้เลย ก็จะได้ปัญญา บางคนต้องสวดมนต์ไหว้พระก่อน บางคนก็พุทโธ ๆๆ ไปก่อน ก็แล้วแต่จะถนัด ถ้าทำแล้วจิตใจเย็นสบาย ปล่อยวาง ก็ใช้ได้ ถือว่าเป็นจริตของเราก็แล้วกัน นี่คืองานที่เราจะต้องทำกันจนกว่าจะสำเร็จ ทำไปเถิดแล้วจะง่ายขึ้นไปเอง แล้วจะรู้สึกว่ามรรคผลนิพพานอยู่ไม่ห่างไกลเลย







ธรรมะก่อนนิทรา : สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช
คืนที่ ๙๖๒ ธรรมานุปัสสนา ๔ ชั้น : อนิจจลักขณะ (๒)

คือทีแรกต้องตามดูก่อนเพราะว่า อันรูปธรรมนามธรรมนั้นแสดงความไม่เที่ยงของตัวเองอยู่ทุกขณะ ใครจะรู้หรือใครจะไม่รู้ก็ตามรูปธรรมนามธรรมก็ต้องเป็นอย่างนี้ แสดงความไม่เที่ยงของตัวเอง แต่ว่าผู้ต้องการที่จะรู้จะเห็นก็ต้องคอยตามดู ตามดูรูปธรรมนามธรรมที่เป็นไปอยู่ของตัวเอง

ข้อสำคัญนั้นก็คือรูปธรรมนามธรรมที่เป็นปัจจุบันธรรม และเมื่อตามดูอยู่ดั่งนี้ก็จะรู้จะเห็นแจ่มแจ้งขึ้นได้โดยลำดับ เห็นแจ้งรู้จริงที่ได้ขึ้นโดยลำดับนี้เป็นวิปัสสนา ก็เป็นอันว่าเป็นวิปัสสนาในอนิจจลักขณะ หรือในอนิจจธรรม ธรรมะที่เป็นอนิจจะคือไม่เที่ยง

และแม้ว่าในการปฏิบัติทีแรกจะจับพิจารณาในอดีต คือถึงรูปธรรมนามธรรมที่เป็นวิบากขันธ์ของตัวเองพิจารณา ดั่งนี้ก็ได้ แต่ว่าเมื่อได้ฝึกพิจารณาในอดีตและในอนาคต เห็นช่องทางความเป็นจริงดั่งนั้น ก็จับพิจารณาในปัจจุบันที่จิต และอารมณ์ของจิต อันอาศัยอายตนะ ตาหูจมูกลิ้นกายและมนะคือใจ รับรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะ และธรรมะคือเรื่องราวเป็นอารมณ์เข้ามาสู่จิตใจ.