พุทธโอวาทที่สูงสุด

[รสมน]

ขอให้ท่านศาสนิกชน
พุทธบริษททั้งหลาย ทราบไว้....
พระไตรปิฎก เป็นยอดศาสนา
เป็นพุทธศาสโนวาท
คำสั่งสอนที่เป็นพุทธฎีกา
ที่แย้มออกมาจากน้ำพระทัย
ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
เป็นดุจเนื้อทองคำล้วน อันมีค่า หาประมาณมิได้
เป็นพุทธโอวาทที่สูงสุด สูงสุดหาที่เปรียบมิได้...
หลวงปู่หลุย จนฺทสาโร




สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช

ศีลในขั้นต้นนั้นก็ปรากฏทางกายทางวาจา ซึ่งเว้นได้จากข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้าม และกระทำตามข้อที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาต ปรากฏทางกายทางวาจา แต่ว่าศีลที่บริสุทธิ์จะต้องถึงจิตใจ คือจิตใจต้องเป็นศีล จิตใจต้องมีความปรกติ มีความสงบ อันเริ่มมาจากการตั้งใจงดเว้นตามพระวินัยบัญญัติ ตั้งใจปฏิบัติตามพระวินัยบัญญัติ

แต่ว่าความตั้งใจนี้มีเปลี่ยนแปลงได้ ในขณะที่มีกำลังของศรัทธาปัญญาเป็นต้น แรง ความตั้งใจก็แน่วแน่ ทำให้การปฏิบัติทางกายทางวาจาก็ถูกต้อง แต่ว่าเมื่อกำลังของศรัทธาปัญญาอ่อน ความตั้งใจก็รวนเร เมื่อความตั้งใจรวนเร ก็ทำให้การปฏิบัติทางกายทางวาจารวนเร ทำให้เกิดการปฏิบัติผิดพลาดต่างๆ เป็นการละเมิดศีลมากหรือน้อย.



"ชาติใหม่จะงดงามไม่ได้
แม้เจ้าตัวไม่ทำบุญทำกุศลทำความดี"
.
เราทุกคนเตรียมตัวเกิดได้แล้ว อายุเท่าไรก็เตรียมได้ ไม่ต้องคิดว่าคนแก่คนเฒ่าเท่านั้นที่ถึงเวลาต้องนึกถึงความเกิด เพราะใกล้เวลาต้องตายจากชาติภพนี้แล้ว คนหนุ่มคนสาวคนเด็กยังไม่ต้องคิดถึงความเกิด
.
เพราะเมื่อยังไม่ตาย ก็ต้องยังไม่เกิด คิดเช่นนี้แม้จะมีส่วนดีอยู่บ้าง ตรงที่มีเรื่องการเกิดเข้าไปเกี่ยวข้อง ดีกว่าไม่มีการนึกถึงการเกิดเสียเลย ดังที่หลายๆ คนเป็นกันอยู่ นึกถึงแต่เรื่องตาย กลัวตาย ไม่อยากตาย หาได้นึกถึงความเกิดไม่ เช่นนี้กล่าวได้ว่าเกิดมาขาดทุนมาก
.
ทุกคนเกิดมาแล้วต้องตายแน่นอน...จะคิดถึงเรื่องความตายหรือไม่ก็ต้องตาย แต่ตายไปเป็นอะไรนั้นเป็นเรื่องของการเกิด จำความจริงที่สำคัญนี้ไว้ได้ อย่าลืมเป็นอันขาด การเกิดใหม่ของเราทุกคนอยู่ในอำนาจจิตของเราเท่านั้น ไม่อยู่ในอำนาจผู้อื่นใดหรือสิ่งอื่นใด
.
เรียกว่าจิตของเราเท่านั้นที่จะสร้างภพชาติใหม่ให้เรา ภพชาติใหม่จะเป็นอย่างไร อยู่ที่ความปรารถนาต้องการของเรา แต่ไม่ใช่เพียงปรารถนาต้องการอย่างเดียวแล้วจะเกิดผลดังความปรารถนาต้องการ ไม่ใช่เช่นนั้น ปรารถนาต้องการแล้วต้องปฏิบัติให้เป็นการส่งเสริมให้สำเร็จเป็นรูปร่างขึ้นมาด้วยตนเอง
.
ตนเองเท่านั้นที่จะสร้างภพชาติใหม่ได้....ให้งดงาม หรือให้น่ารังเกียจเดียดฉันท์ ก็แล้วแต่ตนเองทั้งสิ้น แล้วแต่ตนเองเท่านั้น ไม่มีใครอื่นมาสร้างแทนใครได้ .
.
คัดตัดตอนพระนิพนธิ์ "แสงส่องใจ"
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก